31-01-2016
zmień rozmiar tekstu
A+ A-
Wśród przyczyn różnic pomiędzy kobietami i mężczyznami w systemie emerytalnym należy wyróżnić przede wszystkim:
- Przyczyny historyczne - kształtowanie systemów opierających się na męskim żywicielu rodziny, pracującym bez przerw w karierze na podstawie umowy o pracę;
- Przejście do systemu opartego o metodę zdefiniowanej składki (defined contribution – DC) uzależniającego wysokość przyszłego świadczenia od kwoty wpłaconych składek;
- Sytuacja kobiet na rynku pracy:
a) Dysproporcje w dochodach kobiet i mężczyzn wynikające z pracy kobiet na mniej prestiżowych stanowiskach (w tym mniejszy udział kobiet na stanowiskach kierowniczych), o mniejszych możliwościach awansu, w sektorach, w których pensje są niższe, z innym zakresem powierzonych im obowiązków;
b) Częstsza w przypadku kobiet praca w niepełnym wymiarze czasu pracy;
c) Utrzymująca się niższa aktywność zawodowa kobiet oraz wyższa stopa bezrobocia – w III kwartale 2015 roku wskaźnik aktywności zawodowej wynosił 48,6% dla kobiet oraz 65,0% dla mężczyzn; stopa bezrobocia odpowiednio – 7,5% wobec 6,7 %; - Obciążenie kobiet obowiązkami opiekuńczymi wobec dzieci i osób starszych (zmniejszające ich aktywność zawodową i pozycję na rynku pracy) – niedorozwinięty model partnerski, niedorozwinięta sieć opieki instytucjonalnej;
- Regulacje prawne skutkujące gorszą sytuacją kobiet w systemie emerytalnym - nie wszystkie okresy opieki nad dzieckiem traktowane są jako okres ubezpieczenia, czyli okres składkowy. Częste korzystanie z przerw w zatrudnieniu w celu świadczenia opieki może przełożyć się na prawo do emerytury lub jej wysokość;
- Niska w wielu przypadkach podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe osób sprawujących opiekę nad członkiem rodziny – niskie składki emerytalno-rentowe odprowadzane przez budżet państwa za osoby rezygnujące z pracy w celu świadczenia opieki nad członkiem rodziny, które nie są związane z zarobkami tej osoby, powoduje, że przedmiotowa kompensacja nie ma istotnego wpływu na wysokość przyszłego świadczenia emerytalnego;
- Mentalne (kulturowe) bariery na rynku pracy wynikające z tradycyjnego podejścia do ról płciowych i rodzinnych często wynikające z procesu socjalizacji.
Propozycje rozwiązań:
- Wprowadzenie gwarantowanej emerytury minimalnej, w mniejszym stopniu niż dotychczas zależnej od długości stażu pracy (pomoc najbiedniejszym emerytom, a więc głównie kobietom);
- Wzmacnianie redystrybucyjnej funkcji zabezpieczenia emerytalnego, tworzenie systemów hybrydowych, opartych częściowo o metodę zdefiniowanej składki, a częściowo o metodę zdefiniowanego świadczenia (np. do określonej granicy);
- Zachęcanie do przystępowania do tzw. zabezpieczenia emerytalnego, np. na zasadzie „auto-enrolment”, automatycznego obejmowania pracowniczymi programami emerytalnymi osób w momencie podjęcia przez nie pracy – z możliwością rezygnacji;
- Rozważenie możliwości wprowadzenia elastycznego wieku emerytalnego ze świadczeniem rosnącym w momencie jak najpóźniejszego odejścia z rynku pracy;
- Wspieranie możliwości przekwalifikowania oraz uelastycznienia czasu pracy osób starszych;
- Walka z dyskryminacją osób starszych na rynku pracy (programy antydyskryminacyjne, zachęty dla pracodawców);
- Stopniowe wprowadzanie tzw. kwot w biznesie, czyli ustalonej na minimalnym poziomie reprezentacji kobiet i mężczyzn np. w zarządach spółek;
- Upowszechnianie większej aktywności rodzinnej mężczyzn, wydłużenie urlopu rodzicielskiego „tylko dla ojca” np. do 1/3 długości całego urlopu;
- Rozbudowywanie systemu opieki instytucjonalnej nad dziećmi;
- Likwidacja niektórych dyskryminujących przepisów uniemożliwiających zaliczenie wszystkich okresów opieki nad dzieckiem jako okresów składkowych;
- Zinstytucjonalizowanie rynku opieki nad osobami dorosłymi i niepełnosprawnymi, „uzawodowienie” opiekunów, podniesienie wysokości ich świadczeń, wprowadzenie wyższej podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie emerytalno-rentowe i wprowadzenie możliwości tzw. „urlopu wytchnieniowego”.
Skomentuj artykuł:
Komentarze mogą dodawać wyłącznie osoby zalogowane.
Jesteś niezalogowany:
zaloguj się /
zarejestruj się
Publikowane komentarze są prywatnymi opiniami użytkowników serwisu. Senior.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii.
Komentarze niezgodne z prawem i Regulaminem serwisu będą usuwane.